20.05.2023

Senat - 9.05.2023 r. - Komunikat

9 maja 2023 roku polscy hodowcy karpi przekroczyli próg Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Cóż się takiego wydarzyło, że odeszli od swoich codziennych prac na stawach, szczególnie intensywnych teraz na wiosnę? Co się wydarzyło, że Senackie Komisje ( Rolnictwa i Ochrony Środowiska) stwierdziły potrzebę spotkania z nimi ?

Wszystko wskazuje na to, że najbliższe lata będą trudne dla gospodarstw karpiowych. Populacja kormoranów i ptaków paszożernych nie zmniejsza się, a susze przeplatane nawałnicowymi opadami to stały element współczesnego klimatu. Presja pro klimatyczna w każdym jej wymiarze będzie coraz mocniejsza. Tym bardziej hodowcy karpi, aby podtrzymać produkcyjną i środowiskową funkcję stawów, oczekują wsparcia funkcjonowania stawów karpiowych w latach 2021-2027 rekompensatami wodnoŹ-środowiskowymi na poziomie minimum 1800 zł/ha + ekwiwalent za ścieżkę edukacyjną, które to rekompensaty choć w części pokryją ich wydatki na utrzymanie walorów środowiskowych, z których korzysta całe społeczeństwo. O taki poziom rekompensat rybacy i przedstawicielskie organizacje rybackie postulują już od 2021 r. roku, m.in. na etapie opracowywania Planu Strategicznego Rozwoju Chowu i Hodowli Ryb w Polsce w latach 2021-2027 (stanowisko 4 organizacji rybackich z dnia 1.09.2021 r.), a także podczas spotkania 5 maja 2022 r. hodowców karpi z Polski Południowej z posłem Rafałem Bochenkiem i podsekretarzem stanu w MRiRW Krzysztofem Cieciórą. W końcu, to właśnie stanowisko wyartykułowane zostało w apelu polskich hodowców karpi do MRiRW z dnia 9 marca b.r., popartym podpisami w liczbie 3500, które złożyli niemal wszyscy rybacy, do których apel dotarł. Podpisy pod apelem złożyli również członkowie ich rodzin, pracownicy, a także zarządy organizacji rybackich skupiających hodowców karpi:

(Polskiego Towarzystwa Rybackiego, Związku Producentów Ryb - OP, Towarzystwa Promocji Ryb, a także lokalnych grup rybackich). Ten solidarny apel polskich hodowców karpi to swoiste referendum, to poczucie sprawczości, niezbędne w demokratycznych systemach tworzenia prawa.

Niestety projekt rządowego programu "Fundusze Europejskie dla Rybactwa" na lata 2021-2027 przewiduje rekompensaty na poziomie tylko 1214 zł/ha + ekwiwalent za ścieżkę edukacyjną. W programie PO Ryby 2007-2013 rekompensaty wodno-środowiskowe zostały wyliczone przez ekspertów i znalazły umocowanie prawne w rozporządzeniu MRiRW na poziomie sięgającym nawet 2000 zł/ha. Od tego czasu koszty środowiskowe wzrosły wielokrotnie.

W spotkaniu w Senacie w dniu 9.05.br. uczestniczyli: Senatorowie, Przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ) oraz ponad 30 hodowców karpi (limit uczestników określony przez Senat).

Reprezentanci hodowców karpi przedstawili :

  • Genezę wypłacania rekompensat wodno środowiskowych oraz argumentację za wprowadzeniem ich w wysokości minimum 1800 zł/ha + ekwiwalent za ścieżkę edukacyjną w nowym PO 2021-2027. Jednocześnie wyjaśniono powstałe na forum senackich komisji wątpliwości, że stawy karpiowe są unikalne i nieporównywalne pod względem pozytywnej roli dla środowiska naturalnego ze stawami typu pstrągowego, czy instalacjami do chowu ryb w budynkach.
  • Problem bardzo dużych strat na stawach w młodych rocznikach karpi spowodowanych wyjadaniem ich przez kormorany i konieczność natychmiastowych działań prawnych przez rząd w celu ograniczenia strat finansowych u hodowców.
  • Dokuczliwe, znacząco obniżające rentowność hodowli, żerowanie tysięcy chronionych ptaków paszożernych (w tym łabędzi) oraz problem niszczenia ziemnych budowli hydrotechnicznych przez bobry.
  • Korzyści środowiskowe rozproszonej retencji wody na stawach hodowlanych i konieczność włączenie stawów w ogólnopolskie programy retencyjne w aspekcie technicznym i finansowym,

    Reprezentujący MRiRW podsekretarz stanu Krzysztof Ciecióra, wraz z kierownictwem Departamentu Rybołówstwa tego resortu przedstawili propozycje podziału środków oraz ogólny terminarz wprowadzenia przepisów Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego na lata 2021-2027. Zapowiedziane zostały dalsze konsultacje zapisów zawartych w projekcie rozporządzenia do EFMR. Podano też informację, że dotychczasowe propozycje MRiRW w kwestii stawek rekompensat wodnośrodowiskowych oparte zostały o opracowany w Morskim Instytucie Rybackim algorytm, co wywołało zainteresowanie hodowców i prośbę skierowaną do MRiRW o udostępnienie tych wyliczeń.

    Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska Andrzej Szweda-Lewandowski w kontekście problemów gospodarstw karpiowych związanych ze szkodami wywołanymi w materiale obsadowym przez kormorany, przedstawił działania polegające na wydawaniu przez RDOŚ zezwoleń na całoroczny ich odstrzał oraz poinformował o funkcjonowaniu komisji dwustronnej złożonej z przedstawicieli Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ) i MRiRW zajmującej się tym problemem. Rybacy ocenili te mechanizmy jako dalece niewystarczające, które wobec narastającego problemu, nie dają na przyszłość szans prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej na stawach karpiowych, ale także na innych akwenach.

    Senatorowie zadeklarowali wsparcie w działaniach na rzecz rozwiązania problemów związanych z kormoranami.
    Hodowcy karpi zapowiedzieli dalsze intensywne działania w ww. kwestiach poprzez zabieganie o wsparcie lokalnych posłów na Sejm RP we właściwych komisjach sejmowych.

    W imieniu sygnatariuszy listu hodowców karpi
    do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 marca 2023 r.

    Anna Kuśmierczak- Kuceł
    Tomasz Król
    Zbigniew Szczepański
    Wacław Szczoczarz